Renk, sadece günlük yaşantımızda değil mimarinin de her alanında olan önemli bir unsurdur. Beyin renkleri algılar, işler ve ona bir tepki oluşturur. Renkler ile ilgili değerler de beynin gördüğü renklere karşı vereceği tepkileri etkiler. Bu sebeple, mimaride renk sadece dekorasyon amaçlı kullanılmaz. Tasarımlarda da renklerin psikolojik etkilerinden faydalanılır.
Renk algısı duyusaldır, bu algının sembolik ve çağrışımsal
etkileri bulunmaktadır. Tasarım aşamasında renklerin etkileri kullanılarak insanın
psikolojik ve fizyolojik olarak huzurunun sağlanması tasarımcıların hedefleri
arasında yer almaktadır.
Tasarımcı yeni bir tasarım geliştirirken, renk ve malzemenin insanlar üzerindeki etkileri ortak çözümlerle birleştirilmelidir. Renk faktörünün yalnızca mekâna dekoratif katkısı bulunan bir unsur olarak değil, aynı zamanda inşaattan forma kadar birçok noktada önemli bir etken olduğunu benimsemelidir. Kentsel tasarımlarda yapılar ve kütleler planlanırken insanların binalara karşı tepkileri başta olmak üzere birçok gibi analiz yapılarak projenin konsept aşamasında renk önerileri sağlanmalıdır.
Çok Fazla Renk Kullanılmalı Mı?
İster giysilerimiz ister aksesuarlarımız ister de
duvarımızın rengi olsun; renk, hayatımızın her alanındadır. Bazı renk tonları kendi
aralarında uyumludur ve birbirleri ile birçok şekilde kombinlenebilir. Renk tercihleri
yapılırken mekânın türüne, yoğunluğuna, ışık kullanımına dikkat edilmelidir.
Peki renkli olmaya, mekâna canlılık katmaya çalışırken çok renkli olmak doğru mudur? Boyutsal olarak küçük bir mekânda kullanılan yoğun renk, kullanıcılar tarafından yorucu olarak hissedilebilir. Bir odanın ögeleri aynı rengin farklı tonlarından oluştuğunda bile oda çok renkli olarak algılanabilir. Kombinasyonların denge içinde olması için, rahatsız edici bir algı ortaya çıkmamalı, renk uyumu doğru seçilmelidir.
Renk Kullanımı Bina Mimarisini Etkili Hale Getiriyor
Bir binanın cephesi, bir ürünün son halinin sunumu gibidir
ve karşıdan ilk izlenimde önemli bir etkiye sahiptir. Sağlık tesisleri,
ofisler, endüstriyel yapılar, eğitim birimleri gibi farklı işlevlerdeki
yapılarda renkler ve renklerin hissettirdiklerinden etkilenen kullanıcılar, tasarımın
en önemli çıkış noktasıdır. Bir cephe renklendirilirken yapının kullanıcı
profiline ve işlevine uygun şekilde renklendirilmelidir.
Sizler için renklerin etkilerini ve çağrışımlarını özetleyerek, mimari alanda nasıl tercih edildiğinden ve nasıl sonuçlar yaratabileceğinden bahsedeceğiz.
Kırmızı
Kırmızı, rengin tonuna göre heyecanı ve sıcaklığı çağrıştırmaktadır. Bununla birlikte korku ve gerginlik hissi de verebilir. Kırmızının kullanım şekli ve mekândaki bütünlüğü, verdiği hissi belirler. Koyu tonlardaki kırmızı yorucu olurken, parlak kırmızı samimi bir his verir. Nötr tonlardaki renklerle kullanılırsa mimari bir ögede güzel bir vurgu sağlanabilir.
Sarı
Sarı, neşeli bir renk olarak bilinmektedir. Mekânı vurgulamak için kullanılan sarı renk gözü yormadan istenilen vurguyu sağlayabilir. Genellikle eğitim yapılarında tercih edilen sarı renk çocuklara enerji vermesi ve sıcaklık hissiyle pozitif bir algı yaratır.
Yeşil
Doğanın rengi olan yeşil oldukça rahatlatıcı bir renk olma özelliğine sahiptir. Sakinliği temsil eden yeşil, cephelerde boya olarak çok fazla tercih edilmezken iç mekânlarda ise doğru kullanılmadığı takdirde sağlıksız bir his verebilir. Boya uygulaması yerine rengini yeşil çatı ve cephelerde yer alan bitkilerden sağlayan yeşil tonu ise hem sürdürülebilirliği hem de çevre dostu olmayı anımsatır.
Mavi
Cephe ve duvarlarda olduğu kadar mobilyalarda ve mekanik kısımlarda yaygın olarak kullanılan mavi rengi, uyumlu tonuyla risksiz bir renktir.
Mor
Mavinin yumuşak bir tonu olan mor, tonuna göre hem enerjik ve eğlenceli bir atmosfer yaratırken hem de dingin ve rahatlatıcı bir etki bırakabilmektedir.
Beyaz
Saf ve temiz hissi sebebiyle sadelikten yana olan modern mimaride beyaz renk oldukça sık kullanılmaktadır. Aydınlık bir mekân istenildiğinde, ışığı yansıtabilmesinden dolayı beyaz renk hem iç hem dış mekânda karşımıza çıkabilmektedir.
Siyah renk, negatif ve karanlık olarak düşünülse de cephede
ve iç mekanlarda doğru aydınlatma ile estetik ve modern bir görüntü ortaya
çıkabilir.
Kaynakça:
https://www.archdaily.com/930266/how-color-affects-architecture
https://www.lescouleurs.ch/en/journal/posts/colour-in-architecture
